همدلی- سخنگوی وزارت کشور، گفته است که «منشور حقوق شهروندی تا پایان سال نهایی می‌شود.» سید سلمان سامانی در گفت‌وگو با ایسنا، در تشریح آخرین وضعیت این منشور اظهار کرده: این موضوع به معاونت حقوقی ریاست جمهوری محول شده و با توجه به اهمیت فرابخشی و فراقوه‌ای آن لازم است که مباحث آن مورد بررسی و کارشناسی دقیق قرار گیرد. او افزوده: برخی موارد در این منشور وجود دارد که متولی آن بسیاری از دستگاه‌های حاکمیتی و نهادها هستند. برخی از موارد این منشور نیز باید توسط نهادهایی خارج از فضای دولت اجرایی شود. بر همین اساس معاونت حقوقی ریاست جمهوری بررسی‌ها و اقدامات گسترده‌ای را در حوزه تدوین این منشور انجام داده است. قائم مقام وزیر کشور در امور مجلس به اهمیت تدوین این منشور و تاکید رئیس جمهوری اشاره کرده و افزوده: رئیس جمهوری تدوین منشور حقوق شهروندی را در دستور کار خود قرار داده است و امیدواریم این پروژه دولت تدبیر و امید به عنوان یک محور اصلی به سرانجام برسد. او ابراز امیدواری کرده که تا پایان سال جاری این منشور نهایی شود و با یک التزام جمعی بین قوای سه گانه و دستگاه‌های حاکمیتی زمینه ابلاغ و اطلاع رسانی منشور حقوق شهروندی فراهم شود. قطعا همه تلاش خواهیم کرد این منشور در سراسر کشور اجرایی شود. منشور حقوق شهروندی چیست؟ اما منشور حقوق شهروندی چیست؟ قطعا یک شهروند عادی با توضیحات سخنگوی وزارت کشور، متوجه ماهیت این منشور نخواهد شد و نمی‌فهمد که با تدوین و نهایی‌شدن این منشور، به عنوان یک شهروند چه توقعاتی باید داشته باشد و چه حقوقی درمورد او احقاق خواهد شد. اگر انتقادی به این منشور وارد است، ان انتقاد در چه حوزه‌ای مطرح می‌شود و چنانچه نقاط مثبتی دارد، آن نقاط مثبت کدامند؟ یهمن کشاورز، وکیل و حقوقدان در گفت و گو با همدلی به این سوالات پاسخ داده است. به اعتقاد او :« منشور حقوقی شهروندی همان مطالبی را در بردارد که در فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی تحت عنوان حقوق ملت ایران آمده و در قوانین عادی گوناگون به ویژه در قانون مجازات اسلامی و ماده 570 آن برای این حقوق ضمانت اجرای پیش‌بینی شده است. مانند تساوی در برابر قانون، آزادی بیان، آزادی اجتماعات، حق دفاع، حق دسترسی به دادگاه‌های صالح و محاکمه منصفانه و مانند این‌ها. منشور حقوق شهروندی این موارد را با تفصیل و جزئیات بیشتری مطرح کرده و بعضا مواردی را عنوان کرده که به نحو مطروح ضمن حقوق ملت ایران به نحوی که در منشور حقوق شهروندی آمده است بر شمرده نشده است. پس از انتشار و علنی شدن منشور حقوق شهروندی (که البته در حال حاضر نیز محرمانه و سری نیست) دو حالت ممکن است پیش بیاید. اول اینکه: همه محتویات این منشور را بیانیه‌ای آرمانی و ضمانت اجرای آن را اخلاقی بدانیم که البته در این حالت آنچه در قانون اساسی آمده و برای آن ضمانت اجرا مقرر شده مستثنی خواهد بود. دوم اینکه دولت این منشور را به صورت لایحه‌ای تنظیم و برای تعیین روش‌های عملیاتی شدن آن و برقراری ضمانت اجرا برای آنچه ضمانت اجرا ندارد، به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.» کشاورز در پایان می‌گوید: «بنده نمی‌دانم دولت محترم کدام یک از این روش‌ها را در نظر دارد اما آنچه مسلم است هر متنی که در آن سخن از حقوق مردم گفته باشد و هر اقدامی که باعث شود مردم بدانند و متوجه شوند حقوقی دارند و بعداً آن را مطالبه کنند، مثبت ارزیابی می‌شود و منشور حقوق شهروندی نیز از این قاعده مستثنی نیست.» حقوق شهروندی در محتوای قانون اساسی محتوای قانون اساسی در رابطه با حقوق شهروندی به ۳ دسته تقسیم می شود. ▪ دسته نخست: حقوقی که بدون قید و شرط حق همه افراد جامعه شناخته می شود که بیشترین اصول (۱۶ اصل) به حقوق شهروندی مربوط می شود، مانند تامین امنیت قضایی عادلانه شهروند، مسکن، انتخاب شغل. ▪ دسته دوم: قوانینی است که در متن اصل قانون مقید و محدود شده که قید حکم به قانون تعیین گردیده است (۷ اصل) «تبعید ممنوع است، مگر به حکم قانون.» ▪ دسته سوم: قوانینی است که ناظر بر(حقوق مشروط) شهروندان است که اصل شرط در متن قانون لحاظ شده است (۵ اصل) مانند عدم اطلاع به مبانی اسلام، عدم نقض، استقلال، آزادی، وحدت ملی و موازین اسلامی، عدم مخالفت با اسلام و مصالح عمومی و حقوقی دیگران. حقوق شهروندی در قانون برنامه چهارم اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی توسط جمهوری اسلامی ایران از تاریخ اول فروردین ۱۳۸۴ لازم الاجرا بوده است. دولت موظف است به منظور ارتقاء حقوق انسانی، استقرار زمینه های رشد و تعالی و احساس امنیت فردی و اجتماعی در جامعه و تربیت نسل فعال، مسئولیت پذیر، ایثارگر، مومن، رضایت‌مند، برخوردار از وجدان کاری، انضباط با روحیه تعاونی و سازگاری، اجتماعی، متعهد به انقلاب و نظام اسلامی و شکوفایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن، منشور حقوق شهروندی را مشتمل بر محورهای ذیل تنظیم و تصویب نماید: الف) تامین آزادی و صیانت از آرای مردم و تضمین آزادی، در حق انتخاب شدن و انتخاب کردن ب) حفظ و صیانت از حریم خصوصی افراد ج) هدایت فعالیت های سیاسی، اجتماعی به سمت فرآیندهای قانونی و حمایت و تضمین امنیت فعالیت ها و اجتماعات قانونی د) ترویج مفاهیم وحدت آفرین و احترام آمیزنسبت به گروه های اجتماعی و اقدام مختلف در فرهنگ ملی هـ) تامین آزادی وامنیت لازم برای رشد تشکل های اجتماعی در زمینه صیانت از حقوق کودکان و زنان و) ارتقای احساس امنیت اجتماعی در مردم و جامعه ز) پرورش عمومی قانون‌مداری و رشد فرهنگ نظم و احترام به قانون و آیین شهروندی
نظرات